• 10 juli 2018
  • Leestijd: 5 minuten

Nieuw in de kunststoffen industrie? Met deze cursus maakt u een vliegende start

KMT nieuw in de industrie

De kunststoffen industrie is volop in beweging en een interessante branche voor nieuwkomers en zij-instromers. Snel kennis opdoen betekent op korte termijn en met vertrouwen inzetbaar zijn. U heeft hierbij de keuze voor ad-hoc opleiden on-the-job, door bijvoorbeeld een collega of via een meer gestructureerde manier, zoals in een cursus. Maar welke cursus helpt u snel een goede basis te leggen? De cursus Basiskennis kunststoffen en verwerkingstechnologie maakt u daarin de wegwijs in de wereld van kunststoffen en belicht aspecten als ontwerp, vormgeving, maakbaarheid, testen en decoreren. Een goed startpunt voor nieuwkomers, omdat deze de juiste verbanden legt tussen deze actuele en diverse onderwerpen.  

De cursus wordt verzorgd door twee inspirerende docenten met veel praktische vakkennis: Tini Peters (ProMil) / Wilfred van Muilekom (Arburg BV). Zij combineren de theorie met veel videomateriaal en productmonsters. Ook zijn deze docenten een groot voorstander om cursisten eigen producten mee laten te nemen naar de les. Bij bepaalde onderwerpen komen deze producten namelijk goed van pas. Bovendien biedt dit ook mogelijkheden voor de beantwoording van specifieke vragen.

Deze kunststof gerelateerde onderwerpen komen in de cursus aan bod

Het lesprogramma is opgebouwd volgens een beproefde structuur. Hierbij worden de verschillende stappen: van ontwerp, ontwikkel, materiaalselectie tot en met het productieproces van kunststof producten, in een logische volgorde behandeld. Een overzicht van de behandelde onderwerpen: tijdens de lessen wordt veel tijd besteed aan het tussentijds behandelen van vragen.

Opbouw van kunststoffen

Om het gedrag en de eigenschappen te kunnen begrijpen, is het belangrijk inzicht te krijgen in de opbouw en de structuur van kunststoffen. Wanneer u werkzaam bent binnen de kunststoffen industrie is het natuurlijk handig om te weten hoe kunststoffen gemaakt worden.

Indeling van kunststoffen

Welke groepen kunststoffen zijn er te onderscheiden? Dit is belangrijk om te weten, omdat de structuur voor een groot deel bepalend is voor de eigenschappen van de kunststof. Bovendien helpt het te bepalen waar u een type kunststof in kunt zetten.

Algemene eigenschappen van kunststoffen

Kunststoffen hebben bijzondere eigenschappen ten opzichte van andere materialen. Wat zijn precies deze kenmerken en hoe onderscheiden de verschillende kunststoffen zich onderling? Dit soort kennis is onmisbaar als het gaat om materiaalselectie, zowel voor een eindbeslisser als voor betrokkenen.

Specifieke eigenschappen van kunststoffen

Hoe zit het met de sterkte, oftewel de mechanische eigenschappen, van een kunststof? Wat kunt u verwachten van het glijgedrag, slijtage en wrijving? Deze oppervlakte eigenschappen komen zeker aan bod. Ook wordt het thermisch gedrag uitgelegd, omdat sterkte en volumeverandering van kunststof producten bij een bepaalde temperatuur van belang is. Denk hierbij ook aan vochtopname, lichtdoorlaatbaarheid, UV en weersbestendigheid, kleur, brandbaarheid, rek, kruip, chemische bestendigheid, etc.

Co-polymeren, blends, compounds en composieten

Bepaalde eigenschappen kunnen verbeterd of gecombineerd worden door materialen te mengen. Hiermee kunt u waarde toevoegen. Welke mogelijkheden zijn er en welke invloed heeft dit op de prijs van het eindproduct?

Vulstoffen en additieven

De sterkte van kunststoffen kan bijvoorbeeld door de toevoeging van vezels zoals, krijt, glas of koolstof verbetert worden. Belangrijk is daarbij de hoeveelheid, vorm en richting van de gebruikte vulstof. Bij additieven kunt u denken aan stoffen die toegevoegd worden om de verwerking te verbeteren zoals vloei. Ook het verhogen van de UV bestendigheid om veroudering van kunststof producten bij buitentoepassing te verbeteren of kleurstoffen om een bepaalde functie te benadrukken passeren de revue.

Materiaalkosten

Misschien wel de belangrijkste drijfveer om voor kunststof te kiezen. Selecteert u een te dure kunststof, dan bestaat de kans het product uit de markt geprijsd wordt. Maar bij een te goedkope kunststof dan haalt u de gewenste kwaliteit niet en bestaat de kans op garantieclaims of imagoschade.

Materiaalkeuze en selectie / databases

Er zijn heel veel verschillende kunststoffen en kunststoffen leveranciers. Om tot de juiste keuze en selectie te komen, is een bepaalde materiaalkennis nodig en kunnen eventueel internetdatabases gebruikt worden. De docent geeft een demonstratie en tips waar op te letten.

Lezen van datasheet en veiligheidsbladen

Op een datasheet vermeldt de fabrikant de specificaties van de specifieke kunststof en parameters voor de verwerking. Hoe interpreteert u deze gegevens en hoe verhouden deze zich ten opzichte van de gebruikte testnormen? Veiligheidsbladen zijn er niet voor niets. Dossiers moeten compleet zijn en het inschatten en het nemen van veiligheidsmaatregelen mag geen problemen of risico’s opleveren.

Milieu en recycling

Welke wetgeving is van toepassing? Ook behandelt de cursus richtlijnen voor milieubewust ontwerpen. Ieder product heeft een economische en technische levensduur. Welke moderne recyclemethoden zijn beschikbaar en kan design for disassembly toegepast worden in het ontwerp?  

Verwerkings- en vormgevingstechnieken

Afhankelijk van de producttoepassing, -aantallen, -geometrie, -specificatie en de benodigde gereedschappen en economische aspecten, kan er een keuze gemaakt worden voor een specifieke verwerkings- en/of vormgevingstechniek. De docenten behandelen onder andere: spuitgieten, spuitgietblazen, extrusie, extrusieblazen, rotatiegieten, vacuümvormen, thermovormen, dompelen, schuimen, 3D-printen, additieve manufacturing, etc. Hierbij komen ook ontwerprichtlijnen per vormgevingsproces aan bod.

Verbindingstechnieken

Een product bestaat uit verschillende onderdelen. Zijn de verschillende materialen te lassen of te lijmen? Moeten de producten af- of hersluitbaar zijn? Hierbij wordt er ingegaan op de mogelijkheden van het gebruik en ontwerp van klikverbindingen, kogelscharnieren, filmscharnieren, schroef- en schroefdraad verbindingen, persverbindingen, lijmen en lassen.

Oppervlaktebehandelingen

Vaak is een kunststof product direct zichtbaar en moet het oppervlak er visueel fraai uitzien of functioneel over bepaalde eigenschappen beschikken. Denk aan het in- en exterieur van een personenauto of een hoesje voor een smartphone. Onderwerpen als lakken, coaten, glans, textuur, waarnemen van kleur, inkleuren, bedrukken, laseren, bevlokken, decoreren en metaliseren (galvaniseren, verchromen). Ook het verbeteren en modificeren van oppervlakte eigenschappen door speciale behandelingen als atmosferisch plasma worden toegelicht.

Testen en analyseren

Bij het ontwerp en de ontwikkeling van een kunststof product worden veel zaken berekend en met computer simulatie geanalyseerd. Voor toepassingen in de chemische-, medische-, luchtvaart en automobiel industrie vereisen bepaalde normen fysieke testen. Bijvoorbeeld op het gebied van sterkte, brandwerendheid, veroudering, crashtest, etc.

Over de schrijver

Barend Blom

Barend Blom

Programmamanager Opleidingen | Mikrocentrum